Οι φίλοι του μπλοκ

Τρίτη 13 Ιανουαρίου 2015

Ophrys ferrum-equinum

Λαύριο 14/03/2014
φωτογραφία Νίκος Νικητίδης


Η Ophrys ferrum-equinum (Desfontaines 1807) έχει κέντρο ανάπτυξης το Αιγαίο. Περιγράφηκε το 1807 από την Σάμο και την Σμύρνη.
Εύρωστο φυτό, με ύψος έως 40 εκατοστά. Θεωρείται προγονικό είδος και παρουσιάζει μεγάλη ποικιλομορφία ανάλογα με την γεωγραφική περιοχή. Έχουν περιγραφεί αρκετά υποείδη και ποικιλίες.
Βιότοπος: φρύγανα, λιβάδια, ακαλλιέργητα χωράφια, αραιά δάση σε υψόμετρα από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 1100 μέτρα.
Άνθος: ακέραιο, ανοιχτό ή σκούρο καφεκόκκινο με πυκνό κοκκινωπό τρίχωμα στους ώμους. Θυρεός γαλαζωπός με μεταλλικό μπλε περίγραμμα σε σχήμα πέταλου.
Άνθιση: Φεβρουάριος - Μάιος.

Ετυμολογία:
Ophrys < Οφρύς (φρύδι). Δεν είναι ξεκάθαρο σε ποια χαρακτηριστικά του γένους Ophrys αναφέρεται το όνομα ενώ υπάρχει και το ενδεχόμενο γλωσσικής παρερμηνείας.
ferrum-equinum < ferrum σίδερο + equinus άλογο ==> επειδή ο θυρεός στο χείλος μοιάζει με πέταλο αλόγου.

Κέα 16-03-2014
φωτογραφία Ρένα Καρακατσάνη

Δευτέρα 12 Ιανουαρίου 2015

Potentilla pedata

 Όσσα  07/06/2010
φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

Η Potentilla pedata ( Willd. 1815) είναι ευρασιατικό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα.
Βιότοπος: βραχώδεις θέσεις σε λιβάδια και διάκενα δασικών εκτάσεων σε υψόμετρα 200-1900 μ.
Πολυετές ριζωματώδες φυτό με ύψος 30-70 εκ.
Άνθη πολλά, κίτρινα.
Άνθιση: Μάιος - Ιούλιος.

Ετυμολογία:
Potentilla < υποκοριστικό του potens (potentis) δυνατός, δυνάμενος, αυτός που μπορεί ==> αναφορά στις φαρμακευτικές ιδιότητες ειδών αυτού του γένους.
pedata < pes πόδι ==> αναφορά στην μεγεθυμένη βάση φύλλων.

Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2015

Lonicera etrusca

Παγγαίο 05/06/2010
φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

Η 
Lonicera etrusca (Santi 1795) είναι μεσογειακό φυτό με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα.
Κοινό λαϊκό όνομα: αγιόκλημα, αγριοαγιόκλημα.
Αειθαλής θάμνος με βλαστούς πολύκλαδους και φύλλα γλαυκά, μεγάλα μέχρι 8 εκ., λεία, τα ανώτερα ενωμένα, περίβλαστα.
Βιότοπος: θαμνώνες, δάση, βραχώδεις πλαγιές.
Ανθική στεφάνη σωληνοειδής, δίχειλη, λευκή ή ρόδινη, με μακρείς λευκούς στήμονες.
Ανθίζει από τον Μάιο.

Ετυμολογία:
Lonicera < γένος αφιερωμένο με τον Γερμανό ιατρό και βοτανικό Adam Lonitzer (Lonicerus, 1528-1586). 
etrusca < Etruria Ετρουρίa, αρχαία περιοχή της Ιταλίας, στη σημερινή Τοσκάνη.


Τετάρτη 7 Ιανουαρίου 2015

Ophrys attica

Λαυρεωτική 14/03/2014
φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

Η ορχιδέα Ophrys attica [(Boiss. & Orph.) Soó 1926] περιγράφηκε από την Αττική το 1859 ως Ophrys arachnites var. attica (Boiss. & Orph.) και ως ξεχωριστό είδος από τον Soó το 1926. Έχει ευρύτερη εξάπλωση στην ηπειρωτική Ελλάδα, εκτός από την Μακεδονία και την Θράκη.
Απουσιάζει από τις Κυκλάδες και την Κρήτη.
Συνώνυμο: Ophrys umbilicata Desfontaines subsp. umbilicata. (Vascular plants of Greece an annotated checklist, 2013)
Βιότοπος: θαμνώνες, φρύγανα, παρυφές δρόμων και μονοπατιών, διάκενα πευκοδασών σε ηλιόλουστα ή ημισκιερά εδάφη.
Άνθη καφετιά, με πράσινο περιάνθιο και κάμψη του μεσαίου σέπαλου.
Άνθιση: αρχές Μαρτίου - μέσα Απριλίου.

Ετυμολογία:
Ophrys < Οφρύς (φρύδι). Δεν είναι ξεκάθαρο σε ποια χαρακτηριστικά του γένους Ophrys αναφέρεται το όνομα ενώ υπάρχει και το ενδεχόμενο γλωσσικής παρερμηνείας.