Οι φίλοι του μπλοκ

Πέμπτη 31 Αυγούστου 2017

Scrophularia nodosa

Ταΰγετος 25/03/2010
φωτογραφίες Νίκος Νικητίδης

Η Scrophularia nodosa είναι ευρωσιβηρικό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Βιτόπος: βραχώδεις θέσει, δασικές εκτάσεις και θαμνώνες σε υψόμετρα έως 1800 μ.
Πολυετές φυτό με ισχυρή ρίζα. Φύλλα ωοειδή. Βλαστοί όρθιοι, τριχωτοί.
Τα άνθη βγαίνουν στις αρθρώσεις του βλαστού.
Άνθιση από τα τέλη Μαρτίου στα νότια και καλοκαρινή βορειότερα και χαμηλότερα.

Ετυμολογία:
Scrophularia < scrofa γουρούνα > scróphula ==> επειδή πίστευαν ότι ορισμένα είδη του γένους θεράπευαν τις χοιράδες (εξόγκωση των αδένων του λαιμού).
nodosa < nodus άρθρωση, κόμπος = αρθρωτή.



Κυριακή 27 Αυγούστου 2017

Pilosella leucopsilon

Δίρφυς 21/06/2008
φωτογραφίες Νίκος Νικητίδης

Η Pilosella leucopsilon [(Arv.-Touv.) Gottschl. 2011] είναι ευρασιατικό φυτό με εξάπλωση στην Ελλάδα στην ηπειρωτική χώρα και την Εύβοια.
Βιότοπος: λιβάδια, διάκενα φυλλοβόλων δασών, προεξοχές βράχων σε υψόμετρα 40--1800 μ.
Πολυετές φυτό με ριζικό σύστημα από στόλονες κοντούς, παχείς με λευκό χνοώδες τρίχωμα. Βλαστοί όρθιοι 5-25 εκ. Βασικά φύλλα σε ρόδακα σπατουλοειδή ή λογχοειδή, στη πάνω επιφάνεια πράσινα, με σκληρές τρίχες, στη κάτω επιφάνεια με λευκό τρίχωμα.
Κεφάλια μοναχικά με κίτρινα-λεμονί ανθίδια, που είναι κόκκινα στην κάτω επιφάνεια.
Άνθιση: Μάιος - Ιούλιος.

Ετυμολογία:
Pilosella < υποκοριστικό του pilosa (τριχωτή) < pilus (λατιν.), τρίχα. ==> αναφορά στα τριχωτά φύλλα.
leucopsilon < λευκός + ψιλόν (πτίλον) ==> αναφορά στο λεπτό λευκό τρίχωμα στην κάτω επιφάνεια των φύλλων.



Παρασκευή 25 Αυγούστου 2017

Sideritis montana subsp. remota

Οίτη 15/05/2010
φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

Ο Sideritis montana subsp. remota [(d'Urv.) P.W. Ball 1972] είναι φυτό της Ελλάδας, της ΝΔ Ανατολίας και της Συροπαλαιστίνης.
Βιότοπος: διάκενα δασών, μακκία βλάστηση, πρανή δρόμων σε υψόμετρα 0-900 μ.
Ετήσιο και μερικές φορές διετές φυτό. Βλαστός απλός ή μέτρα διακλαδισμένος, ύψους 10-40 εκ. Φύλλα βλαστού ίσα με τον κάλυκα. Άνθη κίτρινα που σταδιακά γίνονται καφέ.
Άνθιση: τέλη Απριλίου - Ιούνιος.

Ετυμολογία:
Sideritis < σιδηρίτις, η (Διοσκουρίδης) = η Σιδηρίτις.
montana < mons, montis βουνό, όρος.
remota < remóveo απομακρύνω ==> εννοείται φυτό από απομακρυσμένα, από μακρινά μέρη.

Δευτέρα 21 Αυγούστου 2017

Galium incanum subsp. incanum

Παρνασσός 30/07/2013
φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

Το Galium incanum (Sm. 1806) subsp. incanum είναι φυτό της Ανατολικής Μεσογείου. Περιγράφηκε επιστημονικά με υλικό που συνέλεξε η αποστολή του Sibthorp στον Παρνασσό και μια υδατογραφία του από τον ζωγράφο Bayer περιλαμβάνεται στην μνημειώδη έκδοση της Flora Graeca.
Στην Ελλάδα η εξάπλωση του, αν και διάσπαρτη,  περιλαμβάνει την Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα, Νότια Πίνδο, Μακεδονία, Θράκη, Βόρειο (Σαμοθράκη) και Ανατολικό Αιγαίο (Χίος, Σάμος). 
Στην Ανατολική Κρήτη και στο όρος Δίκτη ευδοκιμεί το ενδημικό υποείδος  Galium incanum subsp. creticum (Ehrend).
Βιότοπος: βραχώδεις και πετρώδεις πλαγιές, χαράδρες, αλπικά λιβάδια σε υψόμετρα 1000-2400 μ.
Πυκνοφυές πολυετές φυτό με μαξιλαρόμορφη εμφάνιση. Φύλλα γραμμικά με λευκόγκριζο χνούδι.
Ανθοφόρα στελέχη 7-15 εκ. Ταξιανθία κυλινδρική με λίγα λευκά, κρεμ ή ανοιχτορόδινα άνθη. 
Άνθιση: τέλη Απριλίου - αρχές Αυγούστου.

Ετυμολογία:
Galium < γάλα ==> επειδή ορισμένα είδη αυτού του γένους χρησιμοποιήθηκαν για την πήξη του γάλακτος.
incanum = πολιό, λευκόγκριζο, λευκότριχο ==> αναφορά στα φύλλα.

υδατογραφία του Bayer από την Flora Graeca