Οι φίλοι του μπλοκ

Τετάρτη 31 Αυγούστου 2016

Allium paniculatum

Πάρνηθα 31/05/2014

Το Άλλιο το διακλαδισμένο (Allium paniculatum, L. 1759) είναι ευρω-μεσογειακό γεώφυτο με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα. Σκιάδιο πυκνό, διακλαδισμένο, με τα άνθη να βρίσκονται «σε θέσεις πανικού». Φύεται σε καλλιέργειες, λιβάδια, πετρώδεις και βραχώδεις θέσεις. Ανθίζει Μάιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Allium > αllium (λατιν. Πλίνιος) > άγλις, -ίθος, η κεφαλή ή σκελίδα σκόρδου (σύμφωνα με τον Ottorino Pianigiani, 1845-1926, Ιταλό δικαστή, πολιτικό και γλωσσολόγο).
paniculatum > panicula (& panucula & panucla) ταξιανθία διακλαδισμένη = διακλαδισμένο.



Τρίτη 30 Αυγούστου 2016

Allium cyrilli

Πάρνηθα 18/05/2013

Το αγριόσκορδο Άλλιο του Κύριλλου (Allium cyrilli, Tenore 1827) είναι φυτό της Ιταλίας, Ελλάδας και Τουρκίας. Περιγράφτηκε από την Απουλία της Ιταλίας. Στην Ελλάδα είναι διάσπαρτο κυρίως στα ανατολικά τμήματα της ενδοχώρας και στα μεγάλα νησιά.
Βιότοπος: Καλλιεργημένοι αγροί με σιτηρά, αμπελώνες, ελαιώνες, από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 1300 μ.
Πολυετές είδος με υπόγειο ωοειδή βολβό.
Βλαστός ευθυτενής, κυλινδρικός, ύψους 20-100 εκ., εν μέρει υπόγειος. 
Φύλλα 2-6, κοντά στην βάση του φυτού, ευρέως γραμμοειδή, γλαυκοπράσινα. 
Ταξιανθία πυκνή.
Ανθίζει Απρίλιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Allium > αllium (λατιν. Πλίνιος) > άγλις, -ίθος, η κεφαλή ή σκελίδα σκόρδου (σύμφωνα με τον Ottorino Pianigiani, 1845-1926, Ιταλό δικαστή, πολιτικό και γλωσσολόγο.
cyrilli > αφιερωμένο στον Cyrillo Domenico Maria Leone Cirillo (1739–1799), Ιταλό γιατρό, εντομολόγο και βοτανικό..

Κυριακή 28 Αυγούστου 2016

Allium cithaeronis

Κιθαιρώνας 07/07/2013
φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

Το Allium cithaeronis (Bogdanović & al. 2011) είναι ενδημικό της Αττικής (Στερεά Ελλάδα). 
Πρωτοβρέθηκε και περιγράφηκε πρόσφατα από τον Κιθαιρώνα, αλλά από τότε βρέθηκε επίσης στα Γεράνεια και την Πάρνηθα. 
Φύεται σε ασβεστολιθικές βραχώδεις και πετρώδεις θέσεις και σε βουνοκορφές. 
Ανθίζει Ιούνιο, Ιούλιο. 

Ετυμολογία
Allium < allium (λατιν. Πλίνιος) > άγλις, -ίθος, η κεφαλή ή σκελίδα σκόρδου (σύμφωνα με τον Ottorino Pianigiani, 1845-1926, Ιταλό δικαστή, πολιτικό και γλωσσολόγο.
cithaeronis < Κιθαιρώνας.

Σάββατο 27 Αυγούστου 2016

Allium ampeloprasum

Τουρκοβούνια (Αθήνα) 25/05/2007

Το γεώφυτο Άλλιο το αμπελόπρασο (Allium ampeloprasum, L. 1753) είναι μεσογειακό φυτό με ευρεία εξάπλωση στην Ελλάδα. 
Υψηλό φυτό με φύλλα στενά, οδοντωτά. Σκιάδιο σφαιρικό έως 8 εκ. διάμετρο, με πλήθος ροδοκόκκινα άνθη και έντονη μυρωδιά σκόρδου. Φύεται σε άκρες δρόμων, εγκαταλειμμένα χωράφια, υποβαθμισμένα εδάφη. 
Ανθίζει από τον Μάιο μέχρι το καλοκαίρι.

Ετυμολογία:
Allium > αllium (λατιν. Πλίνιος) > άγλις, -ίθος, η κεφαλή ή σκελίδα σκόρδου (σύμφωνα με τον Ottorino Pianigiani, 1845-1926, Ιταλό δικαστή, πολιτικό και γλωσσολόγο).
ampeloprasum  > άμπελος + πράσο (άγριο σκόρδο που καλλιεργούσαν στις άκρες αμπελώνων) - αμπελόπρασο.



Παρασκευή 26 Αυγούστου 2016

Alkanna tinctoria

Πεντέλη 12/03/2009
φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

Η Αλκάννα η βαφική (Alkanna tinctoria, Tausch 1824) είναι μεσογειακό φυτό, με ευρεία εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα. Έχουν περιγραφεί δύο ακόμα υποείδη με κατανομή στο Ανατολικό Αιγαίο.
Βιότοπος: βραχώδεις θέσεις σε φρύγανα και διάκενα δασών σε υψόμετρα 0-1000 (-1500) μ.
Πολυετές, τριχωτό με φύλλα λογχοειδή. Η ρίζα του χρησίμευε παλιότερα στη βαφική και έδινε ρόδινο χρώμα. Από αυτή την ιδιότητα προέρχεται και το όνομα.
Άνθη μικρά, γαλάζια σε βότρυ. 
Ανθίζει Μάρτιο - Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Alkanna < από αραβική al-kanne, η ρίζα του χρησιμοποιείται από Άραβες φαρμακοποιούς και για την χρωστική al-henna // [2] από την ισπανική alcana henna (θάμνος) // [4], από τη Μεσαιωνική Λατινική αλχανά // [5] από την αραβική al-ḥinnā ' η χέννα.
tinctoria < tingo βάφω > tinctus βαφή.

Πέμπτη 25 Αυγούστου 2016

Agrostemma githago

Πατέρας 23/04/2013
φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

Το Agrostemma githago (L. 1753) είναι φυτό με μεγάλη εξάπλωση στην Ευρώπη (εκτός Ανατολικής), Βόρεια Αφρική, Μικρά Ασία και Μέση Ανατολή. Έχει μεγάλη εξάπλωση στην Ελλάδα, με εξαίρεση ορισμένα νησιά
Είναι ετήσιο ζιζάνιο των καλλιεργήσιμων αγρών, με κόκκινα-μωβ άνθη και δηλητηριώδεις σπόρους Με τις αλλαγές των καλλιεργειών και τον περιορισμό της αρόσιμης γης, έχει γίνει πλέον εξαιρετικά σπάνιο (Geuter 1997).
Ανθίζει την άνοιξη σε καλλιέργειες και παλιά χωράφια.

Ετυμολογία:
Agrostemma < αγρός + στέμμα ==> επειδή ο Λινναίος το θεωρούσε κατάλληλο για να κατασκευάζονται ταινίες και στεφάνια (γιρλάντες) από άνθη.
githago < από το λατινικό όνομα gith (ή git ή gicti) που χρησιμοποιεί ο Πλίνιος για την Nigella sativa ==> για την ομοιότητα των σπερμάτων.

Τετάρτη 24 Αυγούστου 2016

Agave americana

Κακιά Σκάλα (Γεράνεια) 27/02/2016
φωτογραφία Νίκος Νικητίδης

Η Αγαύη η αμερικανική (Agave americana L.) ή «αθάνατος» έχει προέλευση το Μεξικό και έχει εγκλιματιστεί στην Ελλάδα.
Έχει πολύ μακριά σαρκώδη φύλλα, γι' αυτό και στην Ελλάδα χρησιμοποιείται για φυσικούς φράχτες. Φύλλα σε ρόδακα, γλαυκά, μεγάλα, σαρκώδη, αυλακωτά, μέχρι 2 μέτρα μήκος, έντονα αγκαθωτά στα χείλη και την κορυφή.
Είναι φυτό μονοκαρπικό, δηλαδή ανθίζει και καρπίζει μια φορά στην ζωή του και μετά πεθαίνει. Είναι πάντως μακρόβιο, ζει από 10 μέχρι 100 χρόνια κι αν παρεμποδιστεί η άνθισή του μπορεί να ζήσει πολύ περισσότερο.
Αναπαράγεται με καταβολάδες, που αναπτύσσονται πληθωρικά από το ρίζωμά του.
Η ταξιανθία είναι μεγάλη σε εντυπωσιακό στύλο, μέχρι 6 μέτρα, με πολλούς ανθοφόρους βλαστούς με κίτρινα άνθη.
Έχει εγκλιματιστεί πολύ καλά στην χώρα μας, ώστε να θεωρείται πλέον αυτοφυές.
Ανθίζει από τον Ιούνιο.

Ετυμολογία:
Agave < αγαυός (ευγενής, ένδοξος, αξιοθαύμαστος.
americana < America.