Crocus cartwrightianus

Πάνειον όρος 02/11/2008 Μεσόγεια Αττικής
φωτογραφίες Νίκος Νικητίδης

Ο Crocus cartwrightianus (Herbert 1843) είναι ενδημικός του νότιου Αιγαίου. Είναι ο άγριος πρόγονος του καλλιεργήσιμου κρόκου.

Συνώνυμα: Crocus sativus var. cartwrighitianus (Maw 1873) // Crocus graecus (Chapp. 1873) 

Βιότοπος: βραχώδεις τοποθεσίες, χαμηλοί θαμνότοποι και αραιά πευκοδάση, σε υψόμετρα από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 1.000 μ.

Τα άνθη του είναι μοβ με σκούρες νευρώσεις. Είναι αρωματικά και δεν κλείνουν τη νύχτα, όπως σχεδόν όλων των κρόκων. Εμφανίζονται και άνθη λευκά με μοβ με νευρώσεις. Στίγματα κόκκινα, ακέραια, μεγάλα που κρέμονται έξω από το περιάνθιο. Ανθήρες κίτρινοι. Φύλλα 7-12 παρόντα κατά την άνθηση. 

Ανθίζει Οκτώβριο – Δεκέμβριο, σε μια στενή σχετικά περιοχή που περιλαμβάνει την Δυτική Κρήτη (Χανιά), αρκετά νησιά των Κυκλάδων (Σαντορίνη, Νάξο, Μύκονο, Τήνο, Σύρο, Κέα), την Αττική, την Αίγινα και την Ύδρα. 

Ένα από τα βορειότερα σημεία που έχει εντοπιστεί (από τον καθηγητή Θεοφάνη Κωνσταντινίδη) είναι το όρος Πάστρα, στα σύνορα Αττικής και Βοιωτίας.

Crocus < κρόκος (πιθανώς από την κρόκη, υφάδι).

cartwrightianus < αφιερωμένο στον Άγγλο πρόξενο στην Κωνσταντινούπολη Cartwrihgt που συνέλεξε το φυτό από την Τήνο.

Κέα 28/11/2009 Κυκλάδες